شکاف لب و کام و ضرورت وجود تیم درمانی
شکاف کام یک ناهنجاری آناتومیکی در طی دوران جنینی است که به موجب آن کام به طور کامل بسته نمی شود و یک شکاف بزرگ میان حفره دهان و حفره بینی ایجاد می شود. شکاف ها از لحاظ طول و گستردگی متفاوت هستند. شکاف لب و کام یکی از رایج ترین ناهنجاری های مادرزادی سروصورت است که شیوع آن 1 در هر 712 تولد زنده است. کودکان دارای شکاف لب و کام در طی دوران رشد مشکلات زیادی را تجربه میکنند.
از جمله این مشکلات میتوان به تاثیر آن بر رابطه والدین-نوزاد، مستعد بودن کودک برای ابتلا به عفونت های گوش و افت شنوایی انتقالی ، انسداد راه هوایی فوقانی، ناهنجاری های فکی و دندانی، مشکلات بعد از جراحی ها مثل خونریزیها، مشکلات روانی اجتماعی در دوران کودکی از جمله رشد پیش زبانی، رشد اولیه صداهای گفتاری، رشد اولیه زبان، سازگاری با مدرسه و پیشرفت تحصیلی، ارتباط کودک با همسن و سالانش در سالهای پیش از دبستان و پس از آن، حساسیت و تحریک پذیری خاص سال های پیش از نوجوانی و نوجوانی و عزت نفس آسیب پذیر اشاره کرد.
همان طور که در بالا گفته شد نیازهای بیماران دارای شکاف لب و کام بیش از جراحی ترمیمی است. این بیماران نیازمند مراقبت طیف وسیعی از متخصصین بالینی برای بیش از چند سال هستند. یکپارچگی درمان معمولا در تیم شکاف لب و کامی که به خوبی سازمان یافته و دارای ساختاری منسجم است، اتفاق می افتد. تیم شکاف لب و کام متشکل از بیمار و خانوادهاش و چند رشته تخصصی شامل آسیب شناس گفتار و زبان به عنوان هماهنگ کننده تیم ،جراح پلاستیک ،جراح اطفال، شنوایی شناس، دندانپزشک اطفال، متخصص ژنتیک، پرستار، متخصص ارتودنسی، متخصص گوش و حلق و بینی، متخصص کودکان، متخصص پروتز، روانشناس و مددکار اجتماعی می باشد. رویکرد تیمی برای درمان بیماران دارای شکاف لب و کام به طور گسترده دراغلب نواحی پیشرفته جهان به صورت استاندارد پذیرفته شده است. از جمله مزیتهای رویکرد تیمی میتوان فراهم کردن فرصتهای بیشتری برای والدین جهت کسب اطلاعات از پزشک و صحبت در مورد ترس ها و نگرانیهایشان از آینده کودک نام برد. ارتباط اولیه با والدین دیگر و متخصصان، مخصوصا در یک تیم بین رشته ای می تواند خانواده را در سازگاری نسبت به این مشکل کمک نماید و این ارتباطات می تواند به ساخت اعتماد والدین و کاهش احساس تنهایی کمک کند. لذا ضرورت تشکیل تیم شکاف لب و کام امری بسیار ضروری در درمان موثر این مراجعان می باشد.
منابع:
- Kummer AW. celeft palate and craniofacial anomalies. 2 ed: thomson; 2008.
- Noor S, Musa S. assessment of patients' level of satisfaction with cleft treatment using the cleft evaluation profile. cleft palate-craniofacial. 2007;44:292-303.
- Peterson S, Cardamone J, Karnell M, Hardin M. The Clinician's guide to treating cleft palate speech: Mosby; 2006
- Wehby G, Cassell CH. The impact of orofacial clefts on quality of life and healthcare use and costs. Oral diseases. 2010;16(1):3-10.
- Kramer F-J, Baethge C, Sinikovic B, Schliephake H. An analysis of quality of life in 130 families having small children with cleft lip/palate using the impact on family scale. International journal of oral and maxillofacial surgery. 2007;36(12):1146-52.
- Furr MC, Larkin E, Blakeley R, Albert TW, Tsugawa L, Weber SM. Extending multidisciplinary management of cleft palate to the developing world. Journal of Oral and Maxillofacial Surgery. 2011;69(1):237-41.
ندا طهماسبی فرد
دبیر مرکز شکاف لب و کام دانشگاه علوم پزشکی شیراز